ဘရဘေရ ျပိဳကြဲေသာအခါ
................................
ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ပြားမႈ၊ သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္က်ေရာက္မႈ၊ ချပားသတ္အာဏာသိမ္းယူမႈ မ်ားသည္ တိုင္းျပည္တစ္ျပည္အား ကင္ဆာလိုက္စားပိုင္ ဆယ္စုႏွစ္အတြင္းဆားမရ၊ရီမရ ဘရဘေရ ျပိဳကြဲမႈတိဘက္ကို ဦးတည္ဇီသည္။ တိုင္းျပည္တစ္ျပည္က်ဆံုး
နီသည္ကို လိမ္ညာ၍မရႏိုင္ပါ။ဘဇာေၾကာင္းဆိုေသာ္ ထိုအရိပ္အေရာင္မ်ားသည္ ျပည္သူမ်ား၏ မ်က္လံုးတြင္ေရာင္ျပန္ခတ္နီျခင္းေၾကာင္းျဖစ္သည္။ ကမၻာေပၚတြင္ တစ္ဘီလီယံမ်ွေသာ လူထုသည္ ဘရဘေရ ျပိဳကြဲမူ၊အရိပ္အႏၱရာယ္သန္းနီေသာ တိုင္းျပည္မ်ားတြင္နီထိုင္လ်က္ဟိကတ္ပါသည္။
တစ္ခ်ိဳ႕ေသာ တိုင္းျပည္ေဂါင္းေဆာင္မ်ားသည္ မိမိရို႕၏ တိုင္းျပည္တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းကို ျပိဳင္ဘက္တိလက္သို႔ရီစက္ခ်ထားရျပီး တိုင္းျပည္၏ျမိဳ့ေတာ္တိကိုရာ တြယ္ကပ္ထားရသည္။ အစိုးရအမ်ားစုသည္ ျပည္သူမ်ား၏ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္တိကိုပင္လုပ္ပီးႏိုင္စြမ္းမဟိကတ္ပါ။ လုပ္လဲလုပ္ပီးခ်င္စိတ္မဟိကတ္ပါ။ အစိုးရအမ်ားစုသည္ အာဏာအလြဲသံုးစာလုပ္မႈ၊ အက်င့္ပ်က္လာဘ္စားမႈမ်ားႏွင့္ ျခီတိုင္ယိုင္နီကတ္သည္။ ယင္းကဲ့သို႔ တည္ျငိမ္မႈမဟိေသာ တိုင္းျပည္သည္တြင္းဆံုးက်မည္လကၡဏာဘက္ကိုဦးတည္နီသည္။ ထိုသို႔ေသာတိုင္းျပည္မ်ားသည္ ကမၻာၾကီး၏ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို ျခိမ္းေျခာက္နီေသာေျဗာက္အိုးစနက္တန္မ်ားလည္းျဖစ္သည္။
ယင္းသို႔ေသာတိုင္းျပည္မ်ားသည္ အၾကမ္းဖက္၀ါဒ၊ရာဇ၀တ္ဂိုင္းတိႏွင့္မ်က္ကန္းႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႔အစည္းတိေပါက္လာဇီရန္ ၾကက္ဥအပႈပီကိရိယာတိႏွင့္တူသည္။ ယင္းသို႔ေသာအဖြဲ႔အစည္းမ်ားသည္ ထိုသို႔ေသာတိုင္းျပည္မ်ား၏အားနည္းခ်က္ကို မိမိရို႕၏အခြင့္အေရးအထူးအျဖစ္ျမင္တတ္ကတ္သည္။ ဥပမာ ျပရလ်ွင္ျမန္မာႏိုင္ငံ၏မတည္မူတိကိုအခြင့္ေကာင္းယူလ်က္ ရခိုင္ျပည္အား ႏွစ္ပိုင္းပိုင္းရန္ၾကံနီေသာ မူဆလင္အုပ္စု(ရခိုင္အေခၚ ကုလား)၊ဆိုမားလီးယားမွ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕မ်ား၊အာဖကန္မွာ တာလီဘန္ စသည့္အဖြဲမ်ားပါ၀င္သည္။
ပထ၀ီအနီအထားမ်ားသည္လည္းတိုင္းျပည္တစ္ျပည္ ဒဏ္ရာရလြယ္၍ မတည္ျငိမ္မူတိဘက္သို႔ရပ္ေစာက္က်လားဇီႏိုင္သည္။ တည္ျငိမ္မႈမဟိေသာအိမ္နီခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားေၾကာင့္လည္းတိုင္းျပည္တစ္ျပည္သည္အႏၱရာယ္ရင္ဆိုင္ရႏိုင္သည္။ အီရတ္စစ္ပြဲမ်ား
ေၾကာင္း ဒုကၡသည္အညာရီေပါက္မူမ်ားကိုဆီရီးယား ႏိုင္ငံကခံစားသည္မ်ားကိုသံုးသပ္ၾကည့္ပါ။ အကြ်န္ရို႕ႏွင့္အပါးဆံုးဥပမာမွာ ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္းသို႔ ျမန္မာ၊ရခိုင္ဒုကၡသည္မ်ားအညာရီေပါက္မႈျဖစ္သည္။ လူဦးေရအလြန္တရာမ်ားျပားလွေသာ ဘိန္းကလားေဒ့ခ်္ႏို္င္ငံ
သည္ အထူးစပါယ္ခ်ယ္စိန္ေခၚမႈတိ္ကိုရင္ဆိုင္နီရသည္။ အက်ိဳးဆက္မ်ားအျဖစ္ ထိုစိန္ေခၚမႈမ်ားကိုအကြ်န္ရို႕ရခိုင္ျပည္ကလည္းခါးစီးခံနီရသည္။ ကမၻာေပၚဟိ ခ်ပ္(ဒ္)ႏိုင္ငံသည္လည္း ႏိုင္ငံ၏အေျခခံစီးပြာေရးမႈတိခ်က္မွတ္ရာတြင္ အယႈံးတိႏွင့္ရင္ဆိုင္နီရသည္။
ေျမၾသဇာမေကာင္းမႈ၊ရီရဟိမႈနည္းပါးမႈဟိေသာကုန္းျမင္႔ႏိုင္ငံမ်ားသည္လည္းႏိုင္ငံ၏လိုအပ္ခ်က္တိကိုျဖည့္ဆည္းႏိုင္ရန္စိန္ေခၚမႈတိႏွင့္
ရင္ဆိုင္ရတတ္သည္။ သံယဇာတေပါၾကြယ္၀ေသာ ကမၻာေပၚဟိ ရခိုင္ျပည္ ႏွင့္ ကြင္ဂို တိုင္းျပည္မ်ားသည္ထိပ္တန္းမွအဖယ္ခံထားရသည္။ စြမ္းအင္ၾကယ္၀မႈ၊ေက်ာက္သံပတၱျမားေပါမ်ားျခင္းမ်ားသည္ တိုင္းျပည္၏ တကိုယ္ေကာင္းဆန္ေသာ လႈ႕မလိုင္အတန္းအစားတိအၾကား ဟခရီက်ျပိဳင္ဆိုင္မူတိဘက္ကိုဦးတည္ဇီကာေနာက္ဆံုးတြင္ တိုင္းျပည္သယံဇာတက်ိန္စာသင့္မႈတိႏွင့္က်င္ကိုင္ကတ္ရသည္။
ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္သမိုင္းဆိုင္ရာ တင္းၾကပ္နီေသာအေျခအနီမ်ားေၾကာင္းလည္းတိုင္းျပည္တြင္းျပႆနာမ်ားယွဳပ္္ထီြးစီႏိုင္သည္။ အာဖရိကတိုက္၏ထိပ္တန္းငါးႏိုင္ငံသည္အေကာင္းဆံုး သက္သီျဖစ္သည္။ " ကိုလိုနီနယ္ခ်႕ဲရို႕ ဆီးေဆာက္ကေရာက္ ေျမတိုင္း
တာသတ္မွတ္မူတိစြာ လူမ်ိဳးစုတိအၾကား သဘာ၀မက်ေရ ျပည္နယ္တိျဖစ္ေပၚဇီပါေရ" ဟု Fund Of Peace အဖြဲဥကၠဌ Paulline H.Baker မွေျပာသည္။ ယင္းသို႔ေသာ နယ္ေျမမ်ားသည္ လူတစ္ဦးစီ၏ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ေပၚလြင္လာမႈႏွင့္ စစ္မွန္ေသာအစိုးရ
တစ္ရပ္အျဖစ္ရပ္တည္လာမႈကို အားမပီးဘဲ အာဏာပိုင္မ်ားထာ၀ရၾဟင္သန္ေရးကို ဇန္းဘြတ္ကိုင္တတ္သည္။ အဖရိကတိုက္၏တိုင္းျပည္တစ္ျပည္ျဖစ္ေသာ ဆီနီေဂါ သည္ကိုလိုနီရို႕၏ေအာင္ျမင္ေသာ သီတမ္းစာ တစ္ရြက္ျဖစ္သည္။ " သိသာတိုးတက္ေတ၊ေခါင္းေဆာင္မူတိဟိေက တိုင္းျပည္တစ္ျပည္ေရ အက်ိဳးအျမတ္ျဖစ္ထြန္းႏိုင္ပါေရ" ဟု Mr.Baker မွထပ္ေျပာသည္။
အဂြင့္ဂြင့္မွန္ပါသည္။ တိုင္းျပည္တစ္ျပည္၏ တည္ျငိမ္အီးခ်မ္းမႈကိုဖန္တီႏိုင္ျခင္းသည္ အုပ္ခ်ဴပ္သူအစိုးရေပၚတြင္လံုး၀မႈတည္နီပါသည္ ဟုႏိုင္ငံေရးသိပၹံပညာသ်ွင္ D.College ကေျပာပါသည္။ အစိုးရတစ္ရပ္အနိန္ျဖင့္ တရားမ်ွတ၍တိက်ခိုင္မာမွန္ကန္
ေသာမူ၀ါဒေရးရာမ်ားခ်မွတ္ျခင္းျဖင့္ အလားလာဟိေသာႏိုင္ငံတြင္းရင္းနွီးျမွပ္ႏွံမႈမ်ားကိုလင္သ်ွာဆိုႏိုင္ပါသည္။ ထိုသို႔ျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္လက္နက္ကိုင္ပုန္ကန္မႈတိကိုေလ်ာ့ပါးလားစီႏိုင္သည္။ ကမၻာဘဏ္ႏွင့္ ကုလသမၼဂ က့ဲသို႔ေသာ အဖြဲ႔မ်ားမွ အကူအညီ
ရယူျခင္းသည္လည္း ႏွမ္းထြက္ႏွင့္မွန္ခ်က္ကိုက္ခ်င္မွကိုက္ႏိုင္ပါလိမ့္မည္။ ေယဘင္ေယေကေလ့ ကမၻာေပၚတြင္ အိႏၵယႏွင့္ ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံမ်ားသည္ စိတ္လႈပ္သ်ွားဖြယ္ေကာင္းေသာဇာတ္လမ္းတြဲမ်ားႏွင့္ေအာင္ျမင္မႈရနီကတ္သည္ကိုမျငင္းႏိုင္ပါ။
ကုလတပ္မ်ားမွစစ္ေရးစစ္ရာမ်ားႏွင့္ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံတည္ျငိမ္ေရးကို၀င္ေရာက္ကယ္တင္ျခင္းတည္းဟုေသာအဓိပၹာယ္ေဆာင္သည္ပန္းခ်ီးကားခ်ပ္ကို
အယင္စလိုမဆြဲသင့္ပါ။ ပဇာေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ယင္းပန္းခ်ီကားခ်ပ္သည္အမိုက္ပံုးႏွင့္မိတ္ဆက္ရႏိုင္ပါသည္။
ထိုသို႔ျပဴမႈျခင္းေၾကာင့္ အိပ္ေပါက္ႏွင့္ဖားေကာက္ခရေသာ ကမၻာျဂိဳလ္ေပၚမွ ေျခာက္ႏိုင္ငံ၊ခုႏွစ္ႏိုင္ငံတိထဲတြင္ အီရတ္ႏွင့္အာဖကန္နီစတန္္ႏိုင္ငံတိပိုင္္မေသခ်ာ မေရရာမူတိႏွင့္ထိပ္တိုက္တိုးလားႏိုင္ပါသည္။ ေနာက္တစ္ႏိုင္ငံက ဆိုမားလီးယား ပါ။ ပထ၀ီအနိန္အထား၊သမိုင္းဆိုရာႏွင့္မ်ိဳးႏြယ္ျပႆနာတိႏွင့္ က်င္ကိုင္နီရေသာ ဆိုးမားလီးယားႏိုင္ငံသည္ ကမၻာေပၚတြင္ဆြဲေဆာင္မူ၏ေတာင္တဘက္ကိုေရာက္နီသည္မွာ အဆန္းမဟုတ္ပါ။
ေယေကေလ့ ေဒနီရာတြင္မီးစရာတစ္ခုေပၚလာပါသည္။ မိမိ၏ပိုင္နက္အားလံုးကိုမထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ေသာ ကိုလံုဘီယာႏိုင္ငံ က်ဆံုးနီပါလာ?? ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ သီြးထြက္သံယိုသတ္ျဖတ္မူတိႏွင့္ခါးသီးစြာရင္ဆိုင္ခရေသာ ကန္ညာႏိုင္ငံသည္ ကမၻာက်ဆံုးမႈအလားအလာဟိတိုင္ျပည္ဇယား ၂၆ မွ ၂၄ သို႔ ေဒႏွစ္တြင္ခံုတက္လိုက္သည္။ ယဘင္ကေလ့ ေျပာင္ေျမာက္ေသာ ကင္ညာစီးပြားေရးလုပ္ငန္းသ်ွင္မ်ား၏ထုကၠန္မႈမ်ားသည္တိုင္းျပည္၏ အနာဂတ္က်ဆံုးမႈကိုဇာေလာက္အာမခံခ်က္ပီးႏိုင္ပါဖို႔လဲ။
သတိၾကီးေသာတိုင္းျပည္တစ္ျပည္၏ပညာတတ္မ်ားသည္ ဆီးေဆာက္ကေရာက္ဆံုးျဖတ္ခ်က္တိကို ေစာင့္ၾကည့္နီတတ္ပါသည္။ လူအမ်ားစုသည္တိုင္းျပည္တစ္ျပည္၏ သမိုင္းေၾကာင္းဆိုင္ရာသဘြတ္အူျပႆနာတိကို အလြယ္ေခ်မိေပ်ာက္တတ္သည္ဟု
ဟာ၀ါယီသကၠသိုယ္မွ ပါေမာကၡ Mr.Tarcisius Kabutaulaka ကေျပာပါသည္။ "ကမၻာအင္အားအၾကီးဆံုးႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံျဖစ္ေတ အေမရိကန္ႏိုင္ငံစြာေရ ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္လို႔ ျပာဘံုဘ၀ကနိန္ ရံုးထလာရစြာပါ၊ တစ္ျခားႏိုင္ငံတိကိုလည္း အခ်ိန္တိုအတြင္းမွာ
သီြးထြက္သံယိုမႈမဟိဘဲ အကြ်န္ရို႕ပိုင္ႏိုးထစီခ်င္ပါေရ။ အကြ်န္ရို႕မူ၀ါဒေရးရာတိကို မီြးစပ္ၾကည့္ျပီးေက ေလးဘက္ေလးစိက သံုးသပ္ၾကည့္စီခ်င္ပါေရ" လို႕ သူကထပ္ေျပာခသည္။
ေနာက္ဆံုးဘိတ္ေျပာရမည္ဆိုလ်ွင္ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံက်ယံႈးနိန္လာ၊မနိန္လာဆိုစြာကို ယင္းနိုင္ငံက ျပည္သူတိအေျဖက အသင့္ေတာ္ဆံုးျဖစ္ပါလိမ့္မည္။ သူရို႕မ်က္လံုးတိက "ငါရို႕တိစြန္႔ပစ္ခံထားရယာ" သို႔မဟုတ္ " စီရင္ခ်က္တိ ရွင္သန္လာယာ" ဆိုခကတ္ေက။
ေက်းဇုတင္ပါသည္။
2009,September လထုတ္ National Geographic မွ Robert Draper ရီြးသားေသာ When Things Fall Apart ေဆာင္းပါးကို အကြ်န္၏ ကိုယ္ပိုင္အေတြးအေခၚမ်ားနွင့္ေပါင္စပ္ဘာသာျပန္ထားျခင္းျဖစ္သည္။
(ေဒေဆာင္းပါးကိုၾကိဳက္ေတပိုင္မ်ွ၀ီႏိုင္ပါသည္။)
ေအးေမာင္(ရင္အံုေတာ္ဓာတ္)
၂၈၊၀၈၊၀၉
Warmly Welcome to Arakan (ဘုရားသာသနာျမီ ေမာင္ရို.ရခိုင့္ဌာနီ)
Friday, 28 August 2009
ဘရဘေရ ျပိဳကြဲေသာအခါ
Monday, 17 August 2009
ခ်စ္လို႔ေျပာစြာပါ
-----------
ႏြမ္းမလားခင္
အလွမာန္ကို
ေခ်ာ့လိုက္ပါေ၀
ေမာင္ႀကီးခ်စ္ေတ
ပန္းပြင့္ေခ်...။
ယင္းပိုင္မဟုတ္ေက
သၤခါရ ချပားသတ္မူေအာက္မွာ
ျဗားစားလားဖို႔ေဒ...။
နင့္နားမွာ ရစ္သီရစ္သတ္
ယင္ေကာင္တိ လာဟပ္စြာ
အဂယင့္မထင္ကဲ့...။
ယင္းခ်င့္တိစြာ
ငါ့ရို႕အမ်ိဳးကို
ျပတိုက္ပို႔ဖို႔ ပ်င္နီစြာ...။
အရြက္ေခ်လႈပ္စြာ
ၾကည့္ပနာရယ္ခ်င္ေရ
ပန္းပြင့္ေခ်ကို
စကားေခ်ခ်ိဳခ်ိဳနန္႔
မပြင့္တပြင့္ေျပာ
ဗ်င္းဘလိုက္သံၾကားေက
မ်ိဳးခ်စ္ေမာင္ရခိုင္
ရင္နာလို႔မဆံုးႏိုင္...။
အမ်ိဳးခ်စ္ေတလို႔
သက္သီျပဳခ်င္ေက
ရကၡိတအားမာန္
ထာ၀ရရွင္ႏိုင္ေအာင္
စိတ္အလိုကိုေလ်ာ့
သာယာမႈကို
သမာဓိနန္႔ ဇမၻတ္ကိုင္
ေတာင့္ခံႏိုင္မွ
အတန္က်ဖို႔ေယ...။
မဟုတ္ေကေတာ့ခါ
အမ်ိဳးသီလကိုၿခီႏႈန္႔သတ္
အမ်ိဳးစေပ်ာက္
ပိုးစေဖာက္ေက
ငါ့ရို႕အဖတေယာက္
တသက္လံုးရင္က်ိဳးလီဖို႔ယာ...။
ေအးေမာင္(ရင္အံုေတာ္ဓာတ္)
၁၆၊၀၈၊၀၉
Sunday, 2 August 2009
ေတာ္၀င္သူရို. သီြးသစၥာ (အခန္းဆက္၀တၳဳရွည္)
ေတာ္၀င္သူရို. သီြးသစၥာ (အခန္းဆက္၀တၳဳရွည္)
.............................
(၁)
နိရက္။........ ။ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ ၂၉ ရက္
အခ်ိန္။...... ။ရခိုင္စံေတာ္ခ်ိန္ မိုးထဖက္ ၁၁:၀၀ နာရီ
နီရာ ။...... ။ ရခို္င္ျပည္၊ ဖရံုကာကြ်န္း
" ဘာဘာ, ေျမာက္ဦးကို ဘုရားဖူးလားဖို႔ ဆိုေက သားေခ်ေလ့ လိုက္ခ်င္ပါေရ။" ၁၀ ႏႈစ္သားအရြယ္ ျမတ္မင္ဦး သည္ သူ႔အဖကို အားကိုးတၾကီးႏွင့္ ခြင့္ေတာင္းလိုက္သည္။
ျမတ္မင္းဦးသည္ ရခိုင္ျပည္ဟိ ဖရံုကာကြ်န္းထက္ရြာတစ္ရြာတြင္ ၁၉၈၀ ခုႏႈစ္က
မီြးဖြားသည္။ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္၊ဒီဇင္ဘာလ ၃၁ ရက္နိသည္ သူ၏ ဆယ္ႏွစ္ျပည့္ မီြးနိျဖစ္သည္။ ဒီဇင္ဘာလ၊ ၃၁ နိတြင္ ေျမာက္ဦးကို ဘုရားဖူးလားမည္ျဖစ္ေၾကာင့္ ရြာလယ္ေကာင္ဟိစံပယ္ပင္ၾကီးတြင္ ကပ္ထားေသာ ေၾကာ္ျငာစာကို ျမတ္မင္းဦးတစ္ေယာက္
အေခါက္ေခါက္ဖတ္နီမိသည္။
သူသည္ " ေျမာက္ဦး" ဟုသည့္ နာမည္ၾကားသည္ႏွင့္ ၾကက္သီးတိထလာကာ ရင္ထဲတြင္နာမည္မသိေသာ ေ၀ဒနာတစ္ခု ခံစားမိသည္။ ေျမာက္ဦး ဟုသည့္နာမည္သည္ ျမတ္မင္ဦး ၆ ႏွစ္သားေလာက္က စၾကားဖူးသည္။
ထိုအခ်ိန္က ျမတ္မင္းဦး ရို.ရြာတြင္ စာေဟာဆရာမ်ားလာလ်က္ ရခိုင္သမိုင္းေၾကာင္းမ်ား ေဟာေျပာျပေလ့ဟိသည္။
"ေျမာက္ဦး" ဟုေသာျမိဳ့နာမည္ကို ပထမ ဆံုးၾကားစနိတြင္ ျမတ္မင္းဦးသည္ အမိသယ္ရင္ခြင္ထက္တြင္ ဆို႔ေအာင္ငိုသျဖင့္ သူ႔အမိသည္
ရခိုင္သမိုင္းေၾကာင္းဆံုးေအာင္နားမေထာင္ႏိုင္ဘဲ ထလားလိုက္ရသည္။ယင္းေနာက္္ ၄၊၅ ႏႈစ္အတြင္း ေျမာက္ဦး ဆိုသည္နာမည္ႏွင့္ ျမတ္မင္းဦး အသားက်လာသည္။ ရြာသို႔ စာေဟာဆရာမ်ားလာလွ်င္ ျမတ္မင္းဦးသည္ သူငယ္ခ်င္းကစပ္ဖက္တိကို စြန္႔ခြာလ်က္္ၾဟိ့ဆံုးမွာထိုင္ကာ နားရြက္မခတ္ႏိုင္ေအာင္နားေထာင္တတ္သည္။ သူသည္ တျခားအေသ်ွတိႏွင့္ကြာျခားသည္မွာ ရခိုင္သမိုင္းအေၾကာင္းတိေျပာလွ်င္ မ်က္လံုးႏွစ္လံုးတည္လ်ွက္ ထမင္းမိ ဟင္းမိ နားေထာင္ေလ့ဟိသည္။ အဂုေလး ေျမာက္ဦး ဘုရားဖူး ဆိုသည္အသံကိုၾကားသည္ႏွင့္ ၁၀ႏွစ္သားအရြယ္ ျမတ္မင္းဦးသည္ လားဘိုက္ခ်င္သည့္စိတ္တိႏွင့္က်င္ကိုင္နီရသည္။
" သားေခ်ေလ့ ၁၀ ႏွစ္ျပည့္ယာ၊ ယင္းနိဆိုေက၊ အထိမ္းအမွတ္အနီနန္႔ လာျပဘိုက္ခီ၊ အဖသယ္။" ျမတ္မင္းဦးအမိက ၀င္ေထာက္ပီးသည္။
ျမတ္မင္းဦးအမိသည္ သူ႔ကို ကုိယ္၀န္လြယ္ခါက ဆန္းၾကယ္ေသာအိမ္မက္တိမက္ဖူးသည္။ သီြးအိုင္မ်ား၊လူသီ
အေလာင္းတိၾကားထဲက မင္း၀တ္တံဆာႏွင့္ ျမင္းထက္ကလူတစ္ေယာက္၊ ၾကီးမားေသာ ဘုရားပုထိုးတိထဲက လူတိရယ္သံ စေသာ နိမိတ္တိျမင္မက္သည္။ ယင္းေၾကာင့္ျမတ္မင္းဦးအမိသည္သူမ၏သားတြင္ေျမာက္ဦးႏွင့္ဆက္စပ္မူတစ္ခုခုဟိလိမ့္မည္ဟုယံုၾကည္နီသည္။
ေယဘင္ေယေကေလ့ ျမတ္မင္းဦး အဖသယ္သည္ သူ႔သားအတြက္စိုးရိမ္သည္။ ေျမာက္ဦးေရာက္သည္ႏွင့္
တစ္ခုခုျဖစ္လားမွာေၾကာက္သည္။ ဘဇာေၾကာင့္ဆိုေသာ္ သူသည္ သူ႔သား၏ မူမမွန္ေသာ အေသ်ွစရိုက္ကို အကဲခတ္လာျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။အမိသယ္ႏွင့္ ျမတ္မင္းဦး ႏွစ္ေယာက္ေပါင္း ပူဆာမူေၾကာင့္ေနာက္ဆံုး သူ႔သားအဆိုကို သူခြင့္ျပဳလိုက္ရသည္။
" ေအး ... ေအး .. သားေခ်ေလ့ ၁၀ ႏႈစ္ျပည့္အထိမ္းအမွတ္အနီနန္႔ ဘာဘာ ေခၚလားပါေမ ေ၀..သားေခ်ကို" ဆိုေသာ ခြင့္ျပဳခ်က္ရျပီးေနာက္
ျမတ္မင္းဦးသည္ အလြန္ေပ်ာ္လ်က္ ရြာၾကားထဲကို ဖင္ပုပါေအာင္ျပီးလားေလသည္။ သူ႔ အမိႏွင့္ အဖသယ္ကေလ့ သားေခ်ကိုၾကည့္လိုက္ အျပံဳးတိကိုယ္စီႏွင့္။
ျမတ္မင္းဦးရို.ဘုရားဖူးဘုတ္သည္ ဂစၥပနဒီျမစ္ေၾကာင္းအတိုင္းစံုဆင္းလာသည္။ ဘုတ္ထက္ ကလ၀(ေလာ္စပီကာ) က ဦးေမာင္သိန္း ေတးျခင္းသံ ညံ့ထြက္နီသည္။ ဘုတ္ထက္တြင္ ဘုရားဖူးခရီးသယ္တိသည္ သူစြာႏွင့္သူ အလုပ္သ်ွပ္နီကတ္သည္။ အေသ်ွတိ
လည္းဘာသာဘာ၀ ကစပ္နီကတ္သည္။
ျမတ္မင္းဦသည္ ဦးရစ္ေတာင္ ေစတီကို ျမင္သည္ႏွင့္ ဘုတ္ဦးဘက္ကို ထြက္လာျပီး တမိတေမာၾကည့္နီမိသည္။ သူ၏စိတ္ထဲမွာလည္း အယင္ကေဒနီေရာက္ကိုေရာက္ဖူးပိုင္ခံစားနီရသည္။ ျမတ္မင္းဦ ဦးရစ္ေတာ္
ေစတီေတာ္ျမတ္ၾကီးကို ဦးခိုက္လိုက္ျပီး အေဖာ္တိဘက္ကို ျပန္လာသည္။ ျမိဳ့ေဟာင္း ေခ်ာင္းကို စ၀င္မိသည္ႏွင့္ ျမတ္မင္ဦး ဂနာမျငိမ္ျဖစ္လာသည္။ ေျမာက္ဦးကို အယင္ေရာက္ေအာင္ျမတ္မင္းဦး ခုန္ဆင္းဘလိုက္ခ်င္သည္။ ေျမာက္ဦးဆိပ္ကမ္းကိုဘုတ္
ကပ္သည္ႏွင့္ ျမင္မင္းဦးစိတ္ထဲတြင္ အိမ္မက္မက္နီပိုင္တိြသည္။
တစ္ခုခုေတာ့ခါ တစ္ခုခု။
ဆိုက္ကားတိႏွင့္ ဗႏၵဴလေက်ာင္းအလား လမ္းတစ္ေလ်ာက္လံုးကို ျမတ္မင္းဦးအယင္ ကေရာက္ဖူးနီပိုင္တိြသည္။ ယေကေလ့ သူအေတြးမ်ားသည္ ေရာင္၀ီေရာင္၀ါးမ်ားသာျဖစ္သည္။ တစ္ခုကိုတတိကက်မေျပာျပႏိုင္။ သူစိတ္ထဲမွာေလ့ ငိုခ်င္ပိုင္တိြသည္။ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းအေရာက္တြင္ ျမတ္မင္ဦးသည္ ေက်ာင္းတစ္ပတ္ ပတ္ၾကည့္နီမိသည္။ ရီးကန္ေဘးတြင္ ျမက္စားနီေသာျမင္းနီၾကီးအပါးကိုကတ္လ်က္ လက္ႏွင့္ပြတ္သတ္နီမိသည္။ ျမင္းနီၾကီးသည္ ျမတ္မင္းဦးကို သူႏွေခါင္းႏွင့္လာနမ္းျပီးခ်စ္ခ်င္ဖြယ္အမူအရာျပသည္။
ျမတ္မင္းဦး၏ ထူးဆန္းေသာအမူအရာတိကို သူအဖက ဓမၼာရံုကနီအကဲခတ္နီသည္။ ျမတ္မင္းဦး၏ မ်က္ႏွာတြင္ ၾကည္ႏူးမိအရိပ္တိသန္းနီသည္။
အျပစ္ကင္းေသာသူ၏ႏွမ္းခမ္းေခ်တိသည္ ကန္ရီျပင္ကို ေငးလ်က္ အျပံဳးပန္းေခ်တိ၀ီဆာနီသည္။ ကစပ္မက္ေသာ ျမတ္မင္းဦးသည္ ေျမာက္ဦးေရာက္သည္ႏွင့္ အလြန္ပင္တိတ္ဆိတ္နီသည္။ စကားေလ့ မီးမွေျပာသည္။ ယင္းအျပင္ တစ္ေယာက္တည္နီ
ရစြာကို ခံုမင္တတ္လာသည္။ သူအဖသည္ ျမတ္မင္းဦတြက္ စိုးရိမ္လာမိသည္။
" သားေခ်.. မင္းဦး ... ညဇာထမင္းစားဖို႔ ပါလတ္ဖိ။ ယာ..ေဒမွာ ငါးေျခာက္ေခ်နန္႔ ခရမ္းသီးေရာခ်က္စား ၾကိဳးဘိုက္ခလိုက္ကား.....။ ေယျပီးေက ညဇာဘက္ လမ္းေလ်ွက္ထြက္ကတ္ဖို႔။"
အဖသည္လွမ္းေခၚေသာေၾကာင့္ ျမတ္မင္းဦး ဓမၼာရံုဘက္ ျခီဦးလွည့္လာသည္။ ညဇာ ထမင္းစားလိုက္ျပီး ျမတ္မင္းဦး သူ႔အဖႏွင့္ ျမိဳ့ထဲလွမ္းေလွ်ာက္ထြက္လာသည္။ ဘုရားပုထိုးတိၾဟိ့နားေရာက္လွ်င္ ျမတ္မင္ဦးသည္ ျခီစံုရပ္လ်က္ ေငွးၾကည့္နီျခင္းေၾကာင့္ သူ႔အဖက လက္ဆြဲေလွ်က္နီရသည္။ ညစ်ီး၌တနားပတ္ၾကည့္လ်က္အေမွာင္ထုၾကီးစိုးလာျခင္းေၾကာင့္ သူရို.သားအဖ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းသို႔ျပန္လာကတ္သည္။ မိုးထခါ ဘုရားဖူဖို႔ အေစာၾကီးထရဖို႔ဟိသိမ့္သည္။
ျမတ္မင္းဦးသည္ ဓမၼာရံုေ၇ာက္သည္ႏွင့္ အေသ်ွပီပီ ခ်က္ခ်င္းအိပ္ပါလားသည္။ ညဥ့္မသန္းေခါင္ အေရာက္တြင္
"နွမေခ်၊ ႏွမေခ်...။ ေမာင္ၾကီး.. ေမာင္ၾကီး.. လိုက္လာဖို႔"
ဟုေအာ္ေယာင္လီရာ ဓမၼာရံုတစ္ခုလံုးႏိုးက်သည္။မုိးလင္းသည္ႏွင့္ ျခီက်င္ဘုရားဖူးအစီစဥ္စသည္။ ျမတ္မင္းဦးသည္ သူ႔အေဖာ္္တိႏွင့္မနီဘဲ ၾဟိ့က ဦးေဆာင္ေလ်ွာက္နီသည္။ သူ၏စိတ္
ထဲတြင္ ေဒနီရာ ေဒလမ္းတိကို ေရာက္ဖူးနီပိုင္တိြသည္။
ဘုရားဖူးခရီးသည္မ်ားသည္ ပထမဆံုး သ်ွစ္ေသာင္းပုထိုးေတာ္ၾကီးမွစကာ၊ ရခိုင္တန္ခိုးၾကီးမ်ားျဖစ္ေသာ ထုကၠသိမ္၊ အံေတာ္၊ေလးမ်က္ႏွာ၊ ေလာင္ပြန္းေျပာက္၊အေနာ္မာ၊ ဓာတ္ေရြဂူ၊ ႏွင့္မာန္ငါးပါး
အစံုဖူးကတ္သည္။ သူရို.သည္ ဘားမီး ဘားကရား ဂူကိုေလ့ေရာက္သည္။ ဖိုးေခါင္ေတာင္ထက္သို႔တတ္လ်က္ ေျမာက္ဦးရႈခင္းကို ခံစားကတ္သည္။ ညနီ ၃ နာရီ ၄၀ မိနစ္အခ်ိန္တြင္ ဘုရားဖူးအဖြဲဘုတ္ဆိတ္ကိုဆင္းဖို႔ ဘုန္ၾကီးေက်ာင္းကို ျပန္လာကတ္ရန္ ျပင္ကတ္သည္။ တစ္ညအိပ္ဘုရားဖူးခရီးစဥ္ျဖစ္သျဖင့္ ည ၅နာရီတြင္ဘုတ္စထြက္မည္ျဖစ္သည္။ယင္းအခ်ိန္တြင္ ျမတ္မင္းဦးသည္ ျဗန္းႏွင့္ အဖသည္ကို ေတာင္းဆိုမူတစ္ခုျပဳလာသည္။
" ဘာဘာ ..သားေခ်.. ကိုးေသာင္းဘုရားကို လားခ်င္ေရ။ သားေခ်ကို ေက်းဇုုျပဳျပီးလိုက္ပို႔ပီးပါ" ။
ဟုတ္ပါသည္။ ေဒဘုရားဖူးအဖြဲ ကိုးေသာင္းပုထိုးေတာ္ၾကီးကုိ လားမဖူးကတ္ပါ။ ပဇာေၾကာင္းဆိုေသာ္ ယင္းပုထိုးေတာ္ၾကီးတြင္ေတာတိေယာက္လ်က္ဟိျပီး ကင္းျမီြမ်ားပင္ ခိုေကာင္းနီသည္ဟု ျမိ့ဳခံမ်ားကေျပာကတ္ပါသည္။ " အေ၀း သားေခ် မျဖစ္၊ ဘာဘာရို ရြာကို ျပန္ဖို႔ရာ၊ သားေခ် ၾကီးလာခါ အရာ တစ္ခါလာ၊ ယင္းမွာ ျမီြတိ၊ကင္းၾကီးတိဟိေရလတ္"။ ေယေကေလ့ ျမတ္မင္းဦ နားမေထာင္။ ငိုလ်က္
္" ဘာဘာ..အဟီး ဟီး .. သားကို လုိက္ပို႔ပီးပါ.. သားေခ်ကို လိုက္ပို႔ ပီးပါ။ သားေခ် အ၀ီးက ျမင္ရေကေလ့ ေက်နပ္ပါေရ..ဟီးဟီး သားေခ်ကို လာျပပါ ဘာဘာ..သားေခ် ေတာင္းပန္ပါေရ.."
ယင္းပိုင္ ဆို႔ပါေအာင္ ေျမမွာလူးငိုေသာေၾကာင့္ အဖသယ္လည္း အေဖာ္တစ္ေယာက္ ႏွစ္ေယာက္ေခၚလ်က္ ျမင္းလွည္းတစ္စီးႏွင့္ အျပင္းလိုက္ပို႔ရသည္။ ျမတ္မင္းဦးရို.ျမင္းလွည္းသည္ ကိုးေသ်ွာင္းပုထိုးေတာ္ၾကီး အေနာက္ဘက္တစ္နီရာတြင္ရပ္သည္။
ကိုးေသာင္းပုထိုးေတာ္ၾကီးကား ေတာတိႏွင့္အံုဆိုင္းနီသည္။
ျမတ္မင္ဦးသည္ သူၾဟိ့က ကန္းေခ်နားသို႔ ဦးတည္လိုက္သည္။ ထိုကန္ေဘာင္ထက္မွ သူ ပုထိုးေတာ္ၾကီးကို ၾကည့္ခ်င္ပံုေပါက္သည္။ သူကန္ေဘာက္ထက္တက္လို္က္ခ်ိန္တြင္ သူအဖက ျမတ္မင္းဦး အနားမွ လာရပ္သည္။ ျမတ္မင္းဦးသည္ ကန္ထဲတြင္ ဖူးပြင့္နီေသာ ၾကာနီပန္း၊ၾကာျဖဴပန္းတိ ကိုၾကည့္နီစဥ္တြင္ မ်က္လံုးမွ မ်က္ရည္တိ စီးက်လာျပီး ရပ္ေစာက္ မူးလဲက်လားသည္။ ျမတ္မင္းဦး အာရံုတြင္ အေမွာင္ကမၻာၾကီးစိုးလားလီသည္။
(၂)
နိရက္။......... ။ ၂၀၀၀ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ ၃၁
အခ်ိန္။........ ။ရခိုင္စံေတာ္ခ်ိန္ နိျခင္းဖက္ ၂ နာရီ
နီရာ ။ ..........။ ရခို္င္ျပည္၊ စစ္ေတြ
" ေဟး ..ေကာင္မ သန္ဦးခိုင္၊ သူငယ္ခ်င္း ကေကာင္းပင္ေလ့ မိုင္ေရကာ"
ပြိင့္ကမ္းျခီတြင္ အေညာင္းလာေျဖကတ္ေသာ သန္းဦးခိုင္ရို.သူငယ္ခ်င္းတစ္စု တစ္ခ်ိန္လံုးမိွုင္နီေသာ သန္းဦးခိုင္ေၾကာင့္ ေခါင္းေျခာက္လ်က္ဟိသည္။
သူမ သူငယ္ခ်င္းတိက ဆက္လို႔ " နင္ ဇာျဖစ္နီေလ သန္းဦးခိုင္၊ ငါရို႕ နင္ရို.တိစြာ ဘ၀ တူ သူငယ္ခ်င္းတိရာမလား ။နင္ဇာျဖစ္နီေလ ငါရို.ကို ေျပာ၊" ယင္းပိုင္ ေတာင္းဆိုလာကတ္သည္။ သန္းဦးခိုင္လဲ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်က္လာသည့္အတိုင္း
" ဟုတ္ေတေဟ ငါေလ ငါခ်စ္ေတ အဖရခိုင္ျပည္ၾကီးနန္႔ ငါခ်စ္ေတ နင္ရို.တိကို စြန္.လို႔ ရန္ကုန္ ကို တစ္ပတ္အတြင္း ငါေျပာင္းဖို႔ယာ...... ငရို.မိသားစု တစ္စုလံုး ဘာဘာ အလုပ္ကိစၥ နန္႔ ရန္ကုန္ကို ေျပာင္းဖို႔လို႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္ကတ္ဗ်ာယ္။"
ယင္းသို႔ေျပာျပီး သန္းဦးခိုင္ မထိန္းႏိုင္ဘဲ ေခါင္းငံုငိုနီသည္။ ယင္းစကားအဆံုးတြင္ သူမ သူငယ္ခ်င္းတိလည္း တိတ္ဆိတ္လားသည္။ ငယ္ေပါင္းသူငယ္ခ်င္းတိ တစ္ေယာက္ႏွင့္တစ္ေယာက္ တစ္သက္လံုးလက္တြဲကတ္ဖို႔ေျပာခကတ္ေတစကားတိ အဂု ဂစၥပနဒီ
ျမစ္ထက္က မိုးရိပ္တိ လြင့္လားပိုင္။
" နင့္ရို.ကို ငါသီေအာင္ခ်စ္ေတ ဆိုစြာကို ေဒဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ၾကီးကို ငါသက္ေသတည္ေရ၊ ငါ ရင္ထဲမွာဟိနီေရ ခင္မင္မူတိကို ငါမဟိေရ နိ တစ္နိမွာ ေဒ ပြိင့္ခရင္းက သဲေသာင္းေခ်တိ နန္႔ လိူင္လံုးေခ်တိ နင့္ရို.ကို ေျပာျပကတ္လိမ့္ေမ၊"
တိတ္ဆိတ္နီေသာ သန္းဦးခိုင္သူငယ္ခ်င္းတိ မ်က္ႏွာျပင္တြင္ မ်က္ရည္မိုးတိရြာက်လာသည္။ သူရို.၏ရင္တြင္း၌ နာမည္ေဖာ္မျပႏိုင္ေသာအရာတစ္ခု ဆံုးခ်ဳံး လားပိုင္ခံစားနီရသည္။ ပြိင့္ခရင္း က လိႈင္းေခ်တိႏွင့္ သဲေသာင္ျပင္ေခ်တိက သန္းဦခိုင္ရို.ခံစားခ်က္တိကို နားမလည္ႏိုင္ေရ မ်က္လံုးတိႏွင့္ ေငးလ်က္.......။ သန္းဦခိုင္ ဆက္ေျပာသည္။
" နင္ရို.ငါ့ကို စာရီြးကတ္နန္း၊ ငါ အဖျပည္ကို လံုး၀ မခြဲခ်င္၊ယေကေလ့ ဘ၀ အေျခအေနအရ.. ဟီး ဟီး"သန္းဦးခိုင္ငိုယင္းဆက္ေျပာသည္။
" အခ်ိန္တန္ေက ပင္လယ္လီကို သ်ွဴဖို႕ ငါရို.တိျပန္ဆံုတိြကတ္ဖို႔"
စစ္ေတြလီဆိပ္သည္ ခရီသည္ႏွင့့္ျပည္လည္ႏိုးထလာသည္။ လီဆိပ္ကဗာဒံပင္ေခ်တိ ပင္လယ္လီညုင္းေခ်တိႏွင့္အတူယိမ္းႏြဲကလ်က္။ လီဆိပ္အတြင္း ျမဴႏွင္းေခ်တိတ၀ီ၀ီ။ တအင့္ေခ် အၾကာတြင္ သန္းဦးခိုင္ႏွင့္ သူငယ္ခ်င္းတစ္စုလီဆိပ္သို႔ေရာက္ဟိလာ
ကတ္သည္။ ေဒနိသည္ သသက္လံုးတတူလား တတူစား ဆိုးတူေကာင္းဘက္ ေပါင္းလာေသာ အခ်စ္ဆံုးသူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ကို လက္လြတ္ ဆံုးသ်ဳံးခံရမည့္နိျဖစ္သည္။
ဟုတ္ပါသည္။ သန္းဦးခိုင္ မၾကာခင္ ရန္ကုန္ျမိ့ဴကို အဲယားမန္း ႏွင့္ ထြက္ခြာလားဖို႔ျဖစ္သည္။ စစ္ေတြလီဆိပ္မွ ျမဴေခ်တိ အ၀ီကုိလြင့္လားခ်ိန္တြင္ အာကာကနီေရာင္ျဖာက်လာသည္။ လီဆိပ္သည္လည္း လူစကားေျပာသံတိႏွင့္ဆူည့ံလာသည္။ စကားတစ္လံုးမွမေျပာႏိုင္ကတ္သူမ်ားမွာ သန္းဦခိုင္ရို.ေဘာ္ဒါအုပ္စုျဖစ္သည္။သူရို၀မ္းနည္းနီကတ္သည္။ လူတိၾဟိ့တြင္မငိုမိေအာင္ မနည္းအားတင္းထားရသည္။ လီယဥ္ေနာက္က်နီသည္ကိုပင္ သူရို.ေက်းဇူးတင္နီကတ္သည္။ သူရို.ခ်စ္ရေသာသူငယ္ခ်င္းတိႏွင့္ေနာက္ဆံုးတစ္စကၠန္႔ထိသူရို. အတူဟိနီခ်င္သည္။
လီယဥ္အသံတတုန္းတုန္းၾကားရျပီ။ သန္းဦးခိုင္ မ်က္ရည္ေပါက္တိ တင္းထားသည့္ၾကားကစီးက်လာသည္။ ဟန္မေဆာင္ႏိုင္ဘဲ တစ္ငယ္ခ်င္းတိကိုဖက္လို႔ငိုမိသည္။ လီယဥ္ဆိုက္သည္ႏွင့္ အၾကာၾကီးအလြမ္သယ္လို႔မျဖစ္ ေကာင္တာတြင္တန္းစီရမည္။ ခရီးသယ္သီသန္းခန္း အ၀င္တြင္သန္းဦးခိုင္ လက္ကို သူ.သူငယ္ခ်င္းတိဆြဲထားသည္။ သူငယ္ခ်င္းအားလံုးဖက္ငိုကတ္သည္။
" သူငယ္ခ်င္း၊ ငါရို.ကို မမိလားလီေက့ နန္း၊ နင္ အခ်ိန္ရေက ငရိုဘက္ကို အလည္လာနန္း၊" " နင္ေျပာခေရပိုင္ အဖရခိုင္ျပည္ၾကီးနန္႔ ရခိုင္လူမ်ိဳးတိ မမိလီပါေက့ သူငယ္ခ်င္း၊ နင္ ျပန္လာဖို႔နိကို ငါရို.ေစာင့္နလီဖို႔။"
လူအျပည့္ပါေသာလီယဥ္ထက္၌ သန္းဦးခိုင္တစ္ေယာက္ ရင္လံုးဆို႔ငိုနီသည္။ သူမ သူငယ္ခ်င္းမ်က္ႏွာတိ သူမမ်ုက္လံုးထဲတြင္တျဖိန္းျဖိန္းျမင္ေယာင္နီသည္။ ပတ္၀န္းက်င္ကိုဂရုမစိုက္ႏိုင္ဘဲသူမ ငိုနီမိသည္။ လီယဥ္ပ်ံ ပ်ံတတ္ခ်ိန္တြင္ ပြိင့္သဲေသာင္တန္းရို.၀ီးက်န္ခသည္။ ခ်စ္ေသာျမီ ျမိ့ဳစစ္ေတြ မႈံ၀ါးလားသည္။
စိမ္းျပာေရာင္ ဂစၥပျမစ္ရီျပင္ကို မ်က္ရည္ေပါက္တိႏွင့္ လီယဥ္ေပၚက သန္းဦခိုင္ လက္ကာျပမိသည္။ စိမ္းညိဳမိုင္းျပနီေရ ရခိုင္ေတာင္တန္းတိ ႏွင့္ အဖရခိုင္ျပည္ၾကီးသူမအနားမွ၀ီးက်န္ရစ္သည္။
လီယဥ္ပ်ံၾကီး ႏြယ္ခ်ိဳဖိုးေခါင္၊ရခိုင္ရိုးမေတာင္တန္းတိကို အေက်ာ္တြင္ သန္းဦးခိုင္ခ်စ္ရေသာ အဖရခုိင္ျပည္ၾကီးသူမွနားမွလံုး၀ ေပ်ာက္ကြယ္လားသည္။
(၃)
နိရက္။........ ။ ရခိုင္သကၠရာဇ္ ၁၁၄၁-၁၁၄၂ ၊ ျပာသိုလဆန္း (၁၀) ရက္၊ အဂၤလိပ္သကၠရာဇ္: 1780AD ဒီဇင္ဘာလ။
အခ်ိန္။........ ။ (၂) လာ စနီ မိုးထဖက္ခ်ိန္
နီရာ ။ ..........။ ရခို္င္္ႏိုင္ငံ၊ ေျမာက္ဦးရီြျမိ့ဳေတာ္၊ သ်ွစ္ေသာင္းပုထိုး ႏွင့္ ကိုးေသာင္း ပုထိုးေတာ္ၾကား ၊
"ေမာင္ၾကီး ..ေမာင္ၾကီး ...ေဒမွာၾကည့္စမ္၊ ေဒၾကက္ေမာက္ပန္းေခ် ဇာေလာက္ ခ်စ္ဖို႔ေကင္းေလ၊" ဆိုကာ မင္းသမီးေခ် ျမၾကာညိုက သူမ အကိုၾကီးကို ခူးပနာျပသည္။
"ေအး ေအး.. ႏွမေတာ္၊ ပန္းေခ်တိ အမ်ားၾကီးခူးထား၊ ပန္းတိအမ်ားၾကီးရလာေက ႏွမေခ်နန္႔ေမာင္ၾကီး.. ေဒ ေမာက္ႏွမ ႏွစ္မ ႏွုစ္ေယာက္ ေဒ ကိုးေသာင္းပုထိုးေတာ္ၾကီးမွာ လွဴကတ္ဖို႔ ၊ ယျပီးေက ႏွမေခ် ခ်စ္ရေရ ေမာင္ၾကီးနန္. ေမာင္ၾကီးခ်စ္ရေရ ႏွမေခ်.. ေဒေမာင္ႏွမႏွစ္ေယာက္ ဘ၀ ဘ၀ ဆက္တုိင္းဆက္တိုင္းမွာ ဆံုတိြကတ္ဖို႔ ဆုေတာင္းကတ္ဖိုးနန္း ႏွမေတာ္" မင္းသားေခ် မင္းေစာ စကားအဆံုးတြင္ ျမၾကာညိုမ်က္ႏွာပါ အျပံဳးပန္းေခ်တိ သန္းလာသည္။
"ေအာ္..ေမာင္ၾကီး ေမာင္ၾကီး..အဂုေတာ့ခါ ငါ့ႏွမ၊ငါ့ႏွမနန္႔ ၊ျမၾကာညို ကေကာင္းမေျပာခ်င္..၊ ထိုတစ္ရက္နိက နန္းတြင္းအေနာက္ေဆာင္က အမတ္ၾကီးထြန္းေအာင္ေက်ာ္သမီးေတာ္ ျမေစာညိုတြက္ ေစာင္းေတာ္တီးလို႔ ဂီတသံစဥ္တိ လားဆက္သက္ေတ လို႔ ႏွမေခ် ေျပာသံၾကားေရ.......။ ၾကင္ေဖာ္ရေက ေမာင္ၾကီးက ခ်စ္ရေရ ေဒႏွမေခ်ကို မိလီဖို႔စြာယာ....ဟိဟိ.." ဟုေမာင္သယ္ကို သြန္းလိုက္သည္။ မင္းသားမင္းေစာသည္ ၾဟက္(ရွက္) စိတ္၀င္လားျပီး ....
" ေဟး ....ေဒသူတစ္ေယာက္ အထူးထူး မေျပာရ ေမာင္ၾကီးကို ငရဲၾကီးဖို႔ေယ" ဟုဆိုကာ စကား ပိတ္လိုက္သည္။
မင္းသားမင္းေစာႏွင့္မင္းသမီး ျမၾကာညိုရို.သည္ ေျမာက္ဦးျမိဳ့ေတာ္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းတာ၀န္ယူထားေသာ အမတ္ၾကီးသာထြန္းေအာင္၏ သမီးေတာ္၊သားေတာ္မ်ားျဖစ္သည္။ မင္းသားမင္ေစာသည္ အသက္အရြယ္အားျဖင့္ ၂၄ႏွစ္ခန္႔ျဖစ္ျပီး ၊သူႏွမေခ်ျမၾကာညိုမွာအသက္ ၂၀အရြယ္ျဖစ္သည္။ မင္းသားမင္းေစာသည္ ေျမာက္ဦးဘုရင္သမၼတရာဇာမင္း၏ ကိုယ္ရံေတာ္တပ္၌ တပ္မူးတစ္ေယာက္လည္းျဖစ္သည္။ မင္းေစာသည္ တိုက္ရီး၊ခိုက္ရီးကြ်မ္းက်င္ျပီး၊ျမင္းမ်ားကိုအလြန္ပင္ခ်စ္တတ္သည္။ သူသည္ အသက္ ၂၀ခန္႔ အရြယ္တြင္ အိႏၵိယႏိုင္ငံသို႔ စစ္ေရးပညာသင္ရန္ေစလြတ္ခံရဖူးသည္။ စာပီ၊ဂီတ အႏွပညာကိုလည္းအလြန္ပင္ ခံုမင္သည္။ အခ်ိန္ရလ်ွင္ ရတု၊ကဗ်ာ မ်ားအေပ်ာ္တမ္းစပ္ေလ့ဟိသည္။
မင္းသမီးေခ် ျမၾကာညိုမွာ နန္းတြင္း အထူးေဆာင္၌ ရခိုင္စာပီ ဂီတ အႏွပညာမ်ား သင္ၾကားနီဆဲျဖစ္သည္။ သူမသည္ဘ၀ကို ရတုကဗ်ာတိစပ္ယင္းႏွင့္ပင္ကုန္ဆံုးစီခ်င္သည္။ သူရိုေမာင္ႏွမႏွစ္ေယာက္သည္တစ္ေယာက္ကိုတစ္ေယာက္လြန္စြာခ်စ္ကတ္ျပီး ၊ ၀ါသနာတူ၊ အက်င့္တူမ်ားးျဖစ္သည္။ ဘာသာတရားကိုလည္း အလြန္ပင္ကိုင္းခ်ိဳင္းကတ္ျပီး ဘုရားျမတ္စြာအား သက္၀င္ယံုၾကည္သူမ်ားျဖစ္ပါသည္။ အဂုလည္း အေျခြအရံတိႏွင့္ ပန္းမ်ားခူးကာ ဘုရားမွာလွဴရန္ကိုေသာင္းဘုရား အေနာက္ဘက္တစ္နီရာကိုေရာက္ဟိလာကတ္ျခင္းျဖစ္သည္။ သူရို.သည္ အေျခြအရံတိကို အ၀ီးမွ ေစာင့္ကတ္ရန္ မွာလိုက္ျပီး ေမာင္ႏွမႏွစ္ေယာက္ လလြတ္လလပ္ပန္းမ်ားခူးကာ ကိုးေသာင္းပုထိုးေတာ္ၾကီးတြင္ကပ္လွဴပႈေဇာ္ကတ္မည္ျဖစ္သည္။
" ႏွမေတာ္ ...ေဒမွာ တစ္နားေခ်နီလိုက္..ပန္းတိခူးထား၊ ေမာင္ၾကီး ထိုၾဟိ့က ကန္ၾကီးကိုလားၾကည့္ခ်င္ေရ၊ ယင္းကန္ထဲက ၾကာျဖဴ၊ ၾကာနီ ေခ်တိကို ေမာင္ၾကီး ၾကည့္ခ်င္လို႔" ဟု မင္းေစာလွမ္းေျပာလိုက္သည္။
" ႏွမေခ်ေလ့ လိုက္ပါရဇီ ေမာင္ၾကီး၊ ေဒနားမွာ တစ္ေယာက္တည္း မနီ၀့ံ၊ ႏွမေခ် ေၾကာက္ေတ" ဟုျမၾကာညိုျပန္ေျပာသည္။
"ဇာကို ေၾကာက္စရာလိုေလ ႏွမေတာ္၊ ေထာ.. ေဒက အေနာက္ဘက္ကိုၾကည့္လိုက္ ငါရို. အဘိုးတိတည္ထားခေရ သ်ွစ္ေသာင္း၊ထုကၠသိမ္၊ ေလးမ်က္ႏွာဘုရားပုထိုးတိ ဟိန္းလို႔၊ ေထာ.. အၾဟိ့(ရိွ) ဘက္ကိုၾကည့္လိုက္စမ္......။ ဘုရင္ မင္းခေမာင္တည္ခေရ ကိုးေတာ္ပုထိုေတာ္ၾကီး တိ မမားမမတ္နန္႔၊ အေျခြအရံတိလည္း မပါးမ၀ီးမွာ ဟိကတ္ေတ မလား" ေျပာသာေျပာလိုက္ရသည္ သူညီမ နားေထာင္ဖို႔လို႔ မင္းေစာမထင္။
" အာ.. ေမာင္ၾကီး၊ မရ ႏွမေတာ္ေၾကာက္ေတ" ဟုဆိုကာ ပန္းရိုင္း ျခံဳပုတ္တိ ၾကားထဲက ျပီးထြက္လာသည္။ မင္းေစာေလ့ တားဖို႔အခ်ိန္ေတာင္မရလိုက္။ " ေအး ၊"ေအး" ႏွင့္ သေဘာတူလိုက္ရသည္။
"ႏွမေတာ္ ကန္ထဲမွာ ေပါက္နီကတ္ေတ၊ ၾကာျဖဴ ၾကာနီပန္းေခ်တိကိုၾကည့္စမ္၊ ဇာေလာက္ခ်စ္ဖို႔ေကာင္းေလ၊ ႏွမေတာ္ ေမာင္ေတာ္တစ္ခု ေျပာျပေမ၊ ၾကာပန္းဆိုစြာ ေလာကကို သူ႔အလွတစ္ခုတည္းနန္႔ အလွဆင္စြာမဟုတ္၊ ဘ၀ ကိုလံုး၀ အရံႈးမပီးေရ ပန္းတိထဲမွာ ၾကာပန္းေရ သတိၱအဟိဆံုးျဖစ္ေတ ႏွမေတာ္" ျမၾကာညို သူ႔ေမာင္သယ္စကားကို နားမလည္ ျဖစ္နီသည္။
" ႏွမေတာ္.. ၾကာပန္း အလွတစ္ခုတည္းကို မၾကည့္ေက့ ၊ ၾကာပန္း ေအာက္မွာ ရီဟိေရ၊ ယင္းရီေအာက္မွာ က်ဴပ္တိ ဘိတ္နန္႔ ေပါင္းစပ္ထားေရ ေဒကမၻာေျမၾကီး ၊ ယင္းပိုင္ အခက္အခ့ဲတိၾကားထဲတိ အားလံုးကို ေက်ာ္ျဖတ္ျပီးေက ေလာကအလွဆင္ဖို႔အတြက္ ရုန္းထြက္ပါလတ္ေတ ေဒပန္းေခ်တိကို ဘေလာက္ခ်ီးက်ဴးဖို႔ေကာင္းေလ ၾကည့္စမ္"။ မင္းေစာတစ္ေယာက္ အေသ်ွတစ္ေယာက္ပိုင္ နားေထာင္နီေသာ သူ႔ႏွမေခ်ကို ဥပမာတိ ႏွင့္ ခ်င္းျပနီသည္။
"ေမာင္ၾကီးလည္း ကို႔ႏွမေခ်ကို ေဒၾကာပန္းေခ်တိပိုင္ အဖရခိုင္ျပည္ၾကီးကို အလွဆင္ဖို႔ ေမာင္ၾကီး တိုက္တြန္းခ်င္ေရ ႏွမေတာ္"
ျမၾကာညိုကလည္း ေမာင္သယ္ကို သူမ တတ္စြမ္းေသာ စာပီ၊ဂီတ အႏွပညာႏွင့္ အဖရခိုင္ျပည္ၾကီးကိုအလွဆင္မည္ျဖစ္ေၾကာင့္ကတိပီး
လိုက္သည္။ မင္ေစာ စကားျပန္စလာသည္။ သူသည္ သူ႔ႏွမေခ်အား သူၾကိဳက္ေတ သု၀ဏၰေဒ၀ီ (ေစာျပည့္ညိဳ) ရီြးစပ္ခေသာ သိန္ကန္မိန္တြင္ရတု ကို ၾကားခ်င္ေၾကာင္းေျပာျပသည္။ ျမၾကာညိုလည္ သူမမွတ္မိသေလာက္မွ
"ေလွ်ာက္တင္ခါပန္း၊ ရာသီဆန္းလ်င္၊ နန္းျမင့္ေအာင္ၿမီ၊ ဆယ့္ႏွစ္လီရစ္သန္းျမဴး၊ ေမာက္သူဇာေက၊ ဒကၠာဆိပ္ကမ္းဦးက၊
ေက်းဇူးဂုဏ္သွ်စ္တန္၊ အမတ္လိမၼာ၊ ထိုၿမိဳ႕ရြာတြင္၊ အာဏာသံုးခယ့္ျပန္မွ၊ ေျပာင္ဆဒၵန္မာတင္႐ိုး၊ ထြက္လွ်င္မျပန္၊
မလွန္ကိုယ့္မင္းမ်ိဳးတည့္။ ဆိုးေကာင္းႏွစ္ပါးတြင္၊ ရိပ္ျခည္အမွ်င္၊ အသွ်င္သိလွ်င္းပင္တည့္။ ပညာသွ်င္အုပ္ထိန္းမွ၊ ၿမိဳ႕ျပျပည္ရြာ၊
သာယာစည္ကားလွအယ့္။ မင္းေယာက္်ားဓမၼတာ၊ ပညာမဲ့ကြက္၊ ညာဏ္မစြက္ေသာ္၊ ျပည္ထက္မထားရာတည့္။
ရွိယ့္က်မ္းလာထံုးစာေဟာင္း၊ က်ိဳးေၾကာင္းသိျပန္၊ ဘဲြ႕မြန္အမတ္ေကာင္းကို၊ ေနာက္တေၾကာင္းကုလားရြာ၊ အပိုင္အပ္ၿပီး၊ စစ္သူႀကီးဟု၊ ................"
မင္းေစာလည္းလြန္စြာအားရေက်နပ္လ်က္ ႏွမေခ်အား ခ်ီးက်ဴးစကားဆိုသည္။ ယင္းေနာက္ မင္းသားမင္းေစာႏွင့္မင္သမီးေခ်ရို.သည္ ကိုးေတာ္ပုထိုးေတာ္ၾကီးသို႔ ပန္းစည္းတိကိုင္ပနာ ေလ်ာက္လာကတ္သည္။ ထိုေနာက္ ပန္းတိကို ဘုရားတြင္ကပ္လွဴပႈေဇာ္လ်က္ ေမာင္ႏွမႏွႈစ္ေယာက္ ဘ၀ဆက္တိုင္းဆက္တိုင္းဆံုတိြရပါလို.၏ဟုဆုေတာင္းကတ္သည္။
"အသ်ွင္ဘုရား ...တပည့္ေတာ္၊တပည့္ေတာ္မရို. ေမာင္ႏွမႏွႈစ္ေယာက္ ဘ၀ဘ၀ ဆက္တိုင္းဆက္တိုင္းမွာ ဆံုတိြရပါဇီ ဘုရား ....."
ေမာင္ႏွမႏွစ္ေယာက္ဆုေတာင္းသံတိ ကိုးေတာ္ပုထိုးေတာ္ၾကီးလိႈင္ဂူတိထဲတြင္ ပဲ့အထပ္ထပ္တင္လ်က္..........။
(၄)
နိရက္။........ ။ ရခိုင္သကၠရာဇ္ ၁၁၄၄-၁၁၄၅ ၊ တန္းေဆာင္မုန္း လဆန္း(၅) ရက္၊ အဂၤလိပ္သကၠရာဇ္: 1783AD ေအာက္တိုဘာ။
အခ်ိန္။........ ။ (၂) လာ အဂၤ ါနျခင္းဖက္ခ်ိန္
နီရာ ။..........။ ေျမာက္ဦး ရီြနန္းေတာ္
နန္းတြင္းညီလာခံက်င္းပနီသည္။ ရခိုင္ႏိုင္ငံေရး အတိမ္းအေစာင့္မခံႏိုင္ေသာ အနီအထားဟိသည္။ သမၼတရာဇာဘုရင္အား အရည္အခ်င္းမဟိဟုဆိုကာ ခြဲထြက္အဖြဲမ်ားေပၚလာျပီး ဘုရင္၏ထီးနန္းကို ပုန္ကန္ျခားနားမူတိ ေပၚေပါက္လာသည္။
ရခိုင္ႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရး၊လူမူေရး၊ႏိုင္ငံေရး အဘက္ဘက္မွရီ၀င္လာသည္။ ရခိုင့့္ျပည့္သ်ွင္ဘုရင္မင္းျမတ္သည္ ့ျပည္တြင္းပုန္ကန္ျခားနားမူ၊ ျပည္တြင္း မိုးေခၚမႈ၊ အစာ၊ရီစာ သ်ွားပါးမူ၊ ၀မ္းေရာဂါ ျဖစ္မူစသည့္ ျပႆနာ ေပါင္းစံုႏွင့္က်င္ကိုင္နီရသည္။ စိုင္းတင္ျမိဳ့စား ငသံေဒြသည္ ဘုရင္အား ေျဗာင္စိန္ေခၚမူမ်ားျပဳလုပ္လာျပီး ရခိုင္ထီးနန္းကို ျခိမ္းေျခာက္သည္။
နန္းတြင္း ညီလာခံ၌ ဌာန ေပါင္းစံုမွ ျမိဳ့စား၊ ၀န္ၾကီး၊ မူမတ္အေပါင္းစံုရို.သည္ ရင္မအီးႏိုင္ေသာ ရခိုင့္အနာဂတ္တြက္ ဘုရင္ၾကီးႏွင့္ အၾကိတ္အႏွယ္ ဆြဲႏြဲလ်က္ဟိသည္။ မူးၾကီး၊မတ္ၾကီးရို.သည္ ရာထူးအဆင့္၊အတန္းလိုက္ ေငြ ကုတင္(ကုလားထိုင္) ထက္မ်ား
တြင္ သမာဓိအျပည့္ႏွင့္ထိုင္နီကတ္သည္။တခ်ိဳ.ေသာ နန္းတြင္းသူ၊နန္းတြင္သားမ်ားသာ ဘုရင္ၾကီးကို ထိုင္လ်က္ခစားနီကတ္သည္။
" ေအး ... အဂု ပိုင္ အၾကံဥာဏ္ေတာ္တိနန္႔၊ အားတိုက္ အင္တိုင္ ေဆြးေႏြးပီးကတ္ေတ ၊ မူးၾကီး၊ မတ္ၾကီး၊ ၀န္ၾကီး၊ အမတ္ပညာဟိ ရို.ကုိ ငါ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ ေက်းဇုတင္ဟိေတာ္မူေရ၊ စိုင္းတင္ျမိ့ဴစား ငသံေတြ ျခီလွမ္းတိကို သတိထား ေစာင့္ၾကည့့္ျပီးေက
၊ ရင္ဆိုင္နီရေရ အခက္အခ့ဲ တိကို ပူေပါင္း ေျဖသ်ွင္းကတ္ရဖို႔ ၊ အမတ္ၾကီးအေပါင္ရို." နန္းတြင္ညီလာခံ ပလႅင္ထက္က ဘုရားၾကီးအသံ ဟိန္းထြက္လာသည္။
" အမတ္ၾကီးသာထြန္းေအာင္၊ စကားမစပ္ ေျမာက္ဦး ရီြျမိဳ့ေတာ္ လံုျခံဳေရးကိစၥ ငါကိုယ္ေတာ့္ျမတ္ သိခ်င္ေရ၊" အမတ္ၾကီး သာထြန္းေအာင္အား ဘုရင္ၾကီး မီးေတာ္မူသည္။
" မွန္လွပါ အသ်ွင္မင္ၾကီး၊ ေျမာက္ဦးျမိဳ့ေတာ္ လံုျခံဴေရးကိုပါ ငသံေဒြ နန္႔
အဖြဲ ေျဗာင္ စိန္ေခၚနီေၾကာင့္ပါ၊ ေယဘင္ေယေကေလ့ အကြ်န္မ်ိဳး အသ်ွင့္သစၥာေတာ္ ေစာင့္သိေတာ္မူလ်က္ အေျခအနီပံုမွန္ေရာက္ေအာင္ ၾကိဳးစား နီပါေရ အသ်ွင္ မင္းၾကီး၊" ။
ဘုရင္ၾကီး မ်က္ႏွာမသာမယာဟိသည္။ ဘုရင္ၾကီးသည္တိုင္းသူ၊ျပည္သားတိတြက္ စိတ္မသာမယာ ျဖစ္နီဟန္ဟိသည္။
" ေအး.. ေအး .. အစစ အရာရာ သတိေတာ္ထား ၊ဆင္ျခင္ေတာ္မူလ်က္ သူေတာ္ေကာင္းထံုး ႏွလံုးမူျပီး ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ကတ္ပါ အမတ္ၾကီး ။ ငါ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္၊ ေဒနိဖို႔ ညီလာခံ ရပ္ေတာ္မူမည္။ ကိုယ့္တာ၀န္ ကိုယ္ကို ေက်ပြန္ေအာင္ ထမ္းေဆာင္ႏိုင္ကတ္စီ၊
အမတ္ၾကီးအေပါင္း ရို." " မွန္လွပါ အသ်ွင္မင္ၾကီး၊ အသ်ွင္မင္းၾကီး သက္ေတာ္ ရာေက်ာ္ ၾဟည္ပါဇီ။" နန္တြင္းသူ၊ နန္းတြင္းသား အေပါင္းရို၏ ဆုေတာင္းသံ နန္းေတာ္တစ္လံုး ဟိန္းလားသည္။
ဘုရင္မင္းျမတ္လည္း မ်ားစြာေသာ အေျခြအရံတိႏွင့္မိမိ ေရႊနန္းေဆာင္းသို႔ ၾကြျမန္းေတာ္မူသည္။
1784AD (တစ္ႏွစ္တိတိ ၾကာျပီးေနာက္)
" ဒုန္း၊ ဒုန္း၊ ဒုန္း၊ အသ်ွင္မင္းသား၊ အသ်ွင္းမင္းသား အယင္ထေတာ္မူပါ၊အယင္ထေတာ္မူပါ၊ ေအာက္ျပည္က ဗမာတပ္တိ ေျမာက္ဦး ျမိဳ့ေတာ္ကို ၀င္သိမ္းနီပါေၾကင့္ပါ။"
ကိုယ္ရံေတာ္ တံခါးေခါက္ႏိုးမူေၾကာင့္ မင္းသားမင္းေစာသည္ျဗန္းဆိုလန္႔ႏိုးခ်ိန္တြင္ ေျမာက္ဦးျမိ့ဳေတာ္မွ အလြန္တရာမွ ေၾကာက္မြက္ ထိတ္လန္႔ဖြယ္ေကာင္းေသာ အသံမ်ားဆက္တိုင္ၾကားလိုက္ရသည္။ လူကြ်ီးသံ၊ အေခ်တိငိုသံ၊ ျမင္းကြ်ီးသံတိ ဆက္တိုက္ထြက္ေပၚလာသည္။ နန္းေတာ္အခ်က္ပီးနန္းေဆာင္ေတာ္မွလည္း အခ်က္ပီးရခိုင္စည္သံမိုးၾကိဳးပစ္ပိုင္ေပၚထြက္လာသည္။
မင္းေစာသည္ သူ၏ လက္စြဲေတာ္ဓားကို က်စ္ပါေအာင္ဆုပ္လိုက္ျပီး ၊
" ေတာက္... ရာဇ၀င္ ရိုင္းလိုက္ေလ ေ၀.. တိုင္းျပည္ တစ္ျပည္ကုိ စစ္မေၾကျငာဘဲ မဆမပိုင္ အငိုက္က်ဳးေက်ာ္၀င္သိမ္းရေရလို႔၊ ကဲ...အခ်ိန္မဟိ၊ တပ္မူး ဘုရင့္လူျခံဳေရး အေရးၾကီးေရအဂုခ်က္ခ်င္းလာကတ္ေမ".......။
ထိုအခ်ိန္တြင္ မင္ေစာႏွမေတာ္ ျမၾကာညိုသည္ အေျခြအရံတိႏွင့္ ေရာက္ဟိလာသည္။
" ေမာင္ၾကီး၊ ေမာင္ၾကီး .... ေျမာက္ဦ ရီြးျမ့ိဳေတာ္ကို ဗမာတပ္တိ ၀င္သိမ္းထားပါယာ... အဂု နန္းေတာ္ကို ခ်ီတက္လာနီကတ္ေတ"
ျမၾကာညို ဆို႔နစ္ငိုေၾကြးလ်က္ ေယွာက္တင္သည္။
"ေအး ႏွမေတာ္.. ဘုရင္မင္းျမတ္လံုျခံဳ အေရးၾကီးေရ၊ ေမာင္ၾကီး အဂုခ်က္ခ်င္းလားလိုက္ေမ၊ ႏွမေတာ္ေလ့ အစစ အရာရာ ဂရုစိုက္ပါ၊" မင္းေစာသည္ မ်က္ရည္မက်မိေအာင္း အားတင္းထားရသည္။ တာ၀န္အရသာ လားရသည္။ သူခ်စ္ႏွမေတာ္ႏွင့္ ေဒပိုင္
အႏၱရာယ္တိႏွင့္ၾကံဳတိြနီခ်ိန္တြင္ မင္းေစာ အတူဟိနီခ်င္သည္။
" ေမာင္ၾကီး , ေမာင္ၾကီး အစစ အရာရာ သတိထားေဆာင္ရြက္ေတာ္မူပါ၊ ႏွမေတာ္ ဇာပင္ေရာက္ေရာက္ ေမာင္ၾကီးကို ေစာင့္နလီဖို႔" ဆိုးနစ္ငိုၾကြီးသံႏွင့္ အတူထြက္ေပၚလာေသာ ႏွမေတာ္ စကားသံ မင္းေစာနား ပဲတင္ထပ္လားသည္။
မင္းေစာသည္ ဗမာက်ဴးေက်ာ္တပ္ကုိ အသက္ႏွင့္လဲ ရင္ဆိုင္ဖို႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္သည္။ သူ၏မ်က္ႏွာတြင္ ရဲစိတ္ရဲမာန္တိတတ္ၾကြလ်က္ဟိသည္။ သူသည္ သူ၏ ျမင္နီၾကီးကို စီးလ်က္ တပ္သား ၂၀၀ ခန္႔ဟိေသာ ဘုရင္ကိုယ္ရံေတာ္တပ္ကို အဖျပည္တြက္ အသက္ကိုစြန္႔လြတ္ရန္ အသံက်ယ္ၾကီးႏွင့္ အမိန္႔ပီေဆာ္ၾသနီသည္။
ယင္းအခ်ိန္တြင္ သြြီးရဲရဲႏွင့္ စစ္သားတစ္ေယာက္ ျမင္းနီၾကီးႏွင့္ အျပီးေရာက္ဟိလာသည္။
" အသ်ွင္မင္းသာ၊ ေျမာက္ဦး ရီြးျမိဳ့ေတာ္ၾကီး မီးဟုန္းဟုန္းေတာက္နီေၾကာင့္ပါ၊ ရခိုင္သူ၊ရခိုင္သားတိမွာလဲ ေဘးလြတ္ရာသို႔ ထြက္ျပီးနီကတ္ေၾကာင့္ပါ အသ်ွင္မင္းသား၊ အကြ်န္မ်ိဳးအား ခြင့္လြတ္ေတာ္မူပါ"။ ယင္းသို႔ ေျပာၾကားျပိးေနာက္ ထိုစစ္သားသည္ မိမိ လည္ပင္းကို လ်င္ျမန္စြာ လွီးျဖတ္လိုက္သည္။
အသက္မ့ဲ ခႏၵာကိုယ္ၾကီး မင္ေစာ ၾဟိ့အရိုးျပတ္လဲက်လားသည္။ မင္းေစာသည္ ထိုစစ္သားကို ျမင္းထက္ကခုန္ဆင္း ဂါရသ၀ ျပဳလိုက္သည္။ ယင္းေနာက္ ျမင္းနီၾကီးထက္ ခုန္တက္လိုက္ျပီးေနာက္
"ရခိုင္ႏြယ္ဖြား အမ်ိဳးစစ္ေတ ရဲမက္အေပါင္းရို. သင့္ရို.သီြးဇာေလာက္ရဲေလဆိုစြာကို အဖျပည္တြက္ ေဒနိ ေဒအခ်ိန္ ျပဖို႔ အခ်ိန္ေရာက္ဗ်ယ္..။ငါ့ရို. ရခိုင္ျပည္၊ရီြနန္းေတာ္ကို ငါရို. အသက္နန္႔လဲ ကာကြယ္မည္" မင္းေစာ ရာဇမာန္အျပည့္ႏွင့္ ၾကံဳး၀ါးလိုက္ခ်ိန္တြင္ ရဲမက္ အေပါင္ရို. ျပိဳင္တူလိုက္ဆိုကတ္သည္
" ငါ့ရို. ရခိုင္ျပည္၊ ငါရို.ရီြနန္းေတာ္ကို ငါရို. အသက္နန္႔လဲ ကာကြယ္မည္"
ၾကံဳး၀ါးသံတိ နန္းေတာ္တစ္ခုလံုး ဆူညံလားသည္။ မင္းေစာသည္ တပ္မူးတစ္ခ်ိဳ.ႏွင့္ ၾဟိ့က ခ်ီတက္လ်က္ နန္းေတာ္ အျပင္ဘက္တံတိုင္းအေရာက္တြင္ ေျမာက္ဦးတစ္ခုလံုး မီးဟုန္းဟုတ္းေတာက္နီသည္။ ရဲမက္အခ်ိုဴမ်က္လံုးမွ မ်က္ရည္တိ ယိုစီးက်လာသည္။
၀မ္းနည္းအခ်ိန္မဟိပါ။ နန္းေတာ္ႏွင့္ အသ်ွင္အား အသက္ႏွင့္လဲ ကာကြယ္ရမည့္ျဖစ္သည္။ မင္းေစာရို. အၾဟိ့ တဂါ၀ုဒ္ခန္႔ အကြာမွ ဗမာစစ္သည္မ်ားသည္ နန္းေတာ္သို႔ခ်ီတက္လာနီသည္။ အခ်ိန္ကား သန္းေခါင္အခ်ိန္။ ကြမ္းတယာအညုက္ခန္႔အၾကာတြင္ ဗမာက်ဴးေက်ာ္တပ္ႏွင့္ ရခိုင္မင္းေစာတပ္ရို. ရင္ဆိုင္တိုးသည္။ တိုက္ပြဲသည္ အလြန္ပင္ျပင္းထန္လွသည္။ လူက်ီးသံမ်ား၊ ျမင္းက်ီးသံႏွင့္ ကမၻာျပိဳလားဟန္ဟိသည္။
မင္းေစာရိုတပ္ဖြဲ႔သည္ ဗမာတိကိုအားမန္အျပည့္ႏွင့္ရင္ဆိုင္ခုခံသည္။ ရဲမက္ ၂၀၀ ခန္႔ဟိေသာ မင္းေစာရို႕တပ္သည္ အလူးအလဲခံနီရသည္။ မင္းေစာစစ္သည္မ်ားသည္ အတံုးအရုံးက်ဆံုးကတ္သည္။
အင္အားခ်င္းမမွ်၍ တစ္နာရီခန္႔အၾကာတြင္ နန္းတြင္းအ၀င္ တံခါးမၾကီးလံုး၀ပြင့္လားသည္။ ဗမာစစ္သည္မ်ားသည္ ရီြးနန္းေတာ္ၾကီးထဲသို႔ ဒံုးစိုင္း၀င္လားခ်ိန္တြင္ နန္းတြင္းမွ ကြ်ကြ်တ္ရိုက္သံမ်ားဆက္တိုက္ထြက္ေပၚလာသည္။ မင္းေစာသည္ မ်က္ရည္ကိုသုတ္ ဓားႏွင့္ခြတ္ရင္း ရန္သူအငုတ္ကို သ်ွင္းနီခ်ိန္တြင္ သူ႔စစ္သည္မ်ား အတံုးအရံုး သူၾဟိ့တြင္က်ဆံုးလားသည္။
မင္းေစာ၏စိတ္အာရံုတြင္ သူ႔ႏွမေတာ္ မ်က္ႏွာ ျမင္ေယာင္လာသည္။ ကယ္သူမ့ဲနန္းတြင္းသူ၊နန္းတြင္သားမ်ား၏ ကြ်ီးသံ၊ငိုသံတိ မင္းေစာၾကားနီရသည္။ ယင္းေနာက္ ရီြနန္းေတာ္မွမီးခိုးလံုးၾကီးတိထြက္ေပၚလာသည္။မင္းေစာသည္ နန္းတြင္းထဲကို၀င္၍ ႏွမေတာ္ကို ကယ္ထုတ္ခ်င္သည္။ ေယပိုင္ေယေကေလ့ ထိုအၾကံသည္အလြန္ပင္ေနာက္က်နီေၾကာင့္ မင္းေစာ သေဘာေပၚသည္။ မ်ားျပားလွစြာေသာ ဗမာစစ္သည္မ်ားသည္ နန္းေတာ္တံတိုင္း တန္းခါး ေပါက္ၾကီးကိုအသီပိတ္ဆိုးလိုက္ကတ္သည္။
"အား ............ " ယင္းသို႔ ေတြးေတာနီစဥ္တြင္ မေမ်ာ္လင့္ လံွတစ္ေခ်ာငး္ မင္းေစာ၏ လက္ေမာင္းေတာ္ေအာက္သို႔စိုက္၀င္လာသည္။ မင္းေစာသည္ နာၾကင္လြန္းေသာေ၀ဒနာ ခံစားလိုက္ရျပီး၊ သူေဂါင္းရိုင္လားသည္။ သတိတစ္ခ်က္ျပန္သြင္းလ်က္ ျမင္းထက္က လူးမက်ေအာင္ မင္းေစာထိန္းလိုက္သည္။
ယင္းေနာက္ ထိုဗမာစစ္သည္အား မိမိ လက္စြဲေတာ္ဓားၾဟည္ျဖင့္ မင္းေစာ လ်င္ျမန္စြာေခါင္းျဖတ္သတ္လိုက္သည္။
လံွခ်က္ျပင္းထန္ေသာေၾကာင့္ မင္းေစာ ဒယိန္းဒယိုင္ျဖစ္လာသည္။ သီြးစက္မ်ား လက္ေမာင္းေအာက္က ဒလေဟာ စီးခ်င္းလာသည္။ သူ႔ရဲမက္အားလံုးနီပါးသည္သူၾဟိ့တြင္ အပံုပံုလဲသီလ်က္.....။
" ငါ ......ဗမာလက္မွာ အသီမခံႏိုင္"
မင္းေစာစိတ္တင္းလိုက္သည္။ ယင္းေနာက္ ထိုတိုက္ပြဲအတြင္းမွ မင္ေစာ ေအာင္ျမင္စြာဆုတ္ခြာလိုက္သည္။မင္းသားမင္းေစာသည္ ၾကီြကြဲ မ်က္ရည္ယိုစီးလ်က္ ျမင္းနီၾကီးႏွင့္ နန္းေတာ္ အၾဟိ့ဘက္သို႔ ဒုန္းစိုင္းျပီးလာသည္။
လမ္းတစ္ေလ်ာက္လံုးတြင္ အနိဌာရံုတိ ဆီးၾကိဳသည္။ မီးေလာင္နီေသာ ဘုရားပုထိုးမ်ား၊ သီြးအိုင္မ်ားလဲက်သီဆံုနီေသာ လူတိအေလာင္းမ်ား၊ ကယ္သူမိ ျပီးလြားနီကတ္ေသာ အဖျပည္သူမ်ား၊ အေခ် ငိုကြ်ီးသံမ်ား .....။
သူ႔ႏွမေတာ္ႏွင့္ ပန္းအတူခူးခေသာ ေတာပုတ္နားတြင္ မင္းေစာ ျမင္းနီၾကီးကိုတန္လ်က္ ပန္းတဆုပ္ခူးလိုက္သည္။ ယင္းေနာက္ ကိုးေသာင္းပုထိုးေတာ္ၾကီးထဲသို႔မင္းေစာ ဒုန္းစိုင္း၀င္လိုက္သည္။
လိုက္ဂႈၾကီးအထဲမွ ျမတ္စြာဘုရားဆင္းတုေတာ္ၾကီးတိၾဟိ့တြင္မင္းေစာဒူးေထာက္လိုက္သည္။
"အသ်ွင္ဘုရား ဘ၀ ဘ၀ ဆိုက္တိုက္ ဆက္တိုက္မွာ တပည့္ေတာ္ ႏွမေတာ္နန္႔ တပည့္ေတာ္ ဆံုတိြရပါလို၏။"
မင္းေစာမ်က္ႏွာမွမ်က္ရည္တိမိုးရြာေရပိုင္ စီးက်လာသည္။ ယင္းေနာက္ မင္းေစာသည္ သီြးတိႏွင့္ စည္းနီေသာသူ၏လက္စြဲေတာ္ဓားကို
အထက္သို႔ေျမာက္လိုက္ျပီး မိမိ ရင္ဘက္ထဲကုိ ထိုးစိုက္လိုက္သည္။ ႏွလံုးထဲမွ သီြးတိ ဒလေယာစီးခ်င္းလာျပီး မင္းေစာအာရံုတြင္ အေမွာင္ထုသည္ဖံုးလႊမ္းလားသည္။ ၀ိညဥ္လြင့္လားေသာ မင္းေစာ၏အသက္မိကိုယ္ခႏၵာၾကီး ကိုးေတာ္ပုထိုးေတာ္ၾကီးထဲတြင္ အထီးက်န္လ်က္....။
တစ္လခန္႔ ၾကာျပီးေနာက္.............................။
မင္းသမီးေခ် ျမၾကာညိုသည္အလြန္ပင္ပိန္ခန္းလားသည္။ သူမသည္အဖျပည္ႏွင့္သူ႔ေမာင္ၾကီးကို
လြမ္းရေသာစိတ္တိႏွင့္ဒုကၡဆင္းရဲေရာက္ လ်က္ဟိသည္။ ေမာင္ၾကီးမင္းေစာတစ္ေယာက္ သီလို႔ဟိလီလာ၊ၾဟင္လို႔ဟိလီလာ ျမၾကာညိူသတင္းအစအနပင္မရပါ။ ရခိုင္ျပည္စစ္သ်ွံဳး၍ရခိုင္ဘုရင္ႏွင့္ဘုရင္မအပါအ၀င္ နန္းတြင္သူ နန္းေတာ္သားတိကုိ အင္း၀သို႔ ဖမ္းဆီးေခၚေဆင္ခခါက မင္းသမီးေခ် ျမၾကာညိုပါ ပါလာသည္။
သူမသည္ ဗမာထမင္းကိုမသီေအာင္စားလ်က္ အဖရခိုင္ျပည္ႏွင့္ေျမာက္ဦးရီြျမိ့ဳေတာ္အေၾကာင္းကို ကဗ်ာစာတိ ရီြးလ်က္ အခ်ိန္တိကုိေက်ာ္ျဖတ္လ်က္ဟိသည္။ စကားမတူ၊ စရိုက္မတူ၊အသြင္မတူေသာလူရပ္ လူျပည္၌အသက္ၾဟန္သန္နီရျခင္းကို ျမၾကာညို စိတ္ပ်က္လ်က္ဟိသည္။
တစ္လခန္႔အၾကာမွာပင္ သတင္းအစအနေပ်ာက္နီေသာသူမေမာင္ၾကီးတြက္ ငိုရသည့္ရက္တိ မရီြီႏိုင္ေတာ့ပါ။မင္းသမီးေခ် မ်က္လံုးတြင္မ်က္ရည္မ်ားပင္ခန္႔ေျခာက္လီသည္။ သူမေမာင္ၾကီးတြက္ ေမ်ာ္လင့္ခ်က္တိ ကုန္ခန္းလာသည္။
"အသ်ွင္မဘုရား၊အသ်ွင္မဘုရား၊" သူမအေဆာင္အခန္းေတာ္မွ အျပင္ကိုေငးနီစဥ္တြင္ အေျခြရံမေခ်တစ္ေယာက္ငိုယိုျပီး၀င္လာသည္။
"ေဟ... အညို,..........နင္ ဇာျဖစ္ေလ ငါ့ကို အဂု ေလ်ွာက္တင္စမ္" ျမၾကာညို စိုးရိမ္စိတ္ႏွင့္မီးလိုက္ေလသည္။ " အသ်ွင္မဘုရား ........အကြ်န္မ်ိဳးရို. အသ်ွင္ မုနိသ်ွင္ေတာ္ျမတ္ကို ဗမာျပည္ကို ယူေဆာင္လာဖို႔ ၊ ဘုရင္က အမိန္႔ေတာ္ခ်လိုက္ ပါယာဘုရား......."
ျမၾကာညို နဖူးကသီြး ျခီမတက္လ်က္ မ်က္ရည္မိုးတိရြာက်လာသည္။ ရင္ထဲမွလည္ အလြန္မွနာၾကင္ေသာေ၀ဒနာတစ္ရပ္ခံစားလိုက္ရသည္။
"ေတာက္.........., ရိုင္းလိုက္ေလ.. အညို.......လူၾကားလို႔မေကာင္း....... ငရို.ျပည္ကုိမတရားသိမ္း......ငရိုလူမ်ိဴးတိကိုသတ္..အဂုငါရို.အသ်ွင္ကို မတရားယူျပန္ယာ မလားဂု........" ျမၾကာညိုတတ္သီးေခါက္သံ အေျခြအရံတိ ဆို႔နစ္ငိုသံတိႏွင့္ ေရာထီြးလားသည္။......................
ျမၾကာညို အေဆာင္ၾဟိ့တြင္ နန္းတြင္းတိနန္းတြင္းသားတိ က်က်ိတ္တိုးနီသည္။ "ရခိုင္..မင္းသမီးေလး....ျမၾကာညို.....သနားပါတယ္" စသည့္အသံတိ ထြက္ေပၚလာသည္။ " အသ်ွင္မ....အသ်ွင္မ...ဟီး..ဟီးး..အကြ်န္မ်ိဳးမ ရို.ကို ထားခယာလာ....ထၾကည့္ပါ..အဖျပည္ကို တနိျပန္ဖို႔ဆို....ဟီး..ဟီးး..." စသည့္ ဆို႔နစ္ငိုၾကီြးသံတိၾကားထဲတြင္ မင္းသမီးေခ် ျမၾကာညို ၀ိညဥ္ကင္းမ့ဲလ်က္.......။
(၅)
နိရက္။.......... ။ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္၊ ႏို၀င္ဘာလ၊ ၃၀ ရက္
အခ်ိန္။.........။ ရခိုင္စံေတာ္ခ်ိန္ မိုးထဖက္ (၁၀) နာရီ
နီရာ။.......... ။ ေတာင္ရင္းကြ်န္း၊ လည္ရိုးေတာ္ဓာတ္၊ ေပါက္ေတာျမိ့ဳ၊ ရခိုင္ျပည္
ဓာတ္ေတာင္ေအာက္တြင္ ညင္ညင္သာသာ တိုက္ခိုက္နီေသာလီဗီေခ်သည္ အင္ဂရားပန္းအနံ႔ေခ်တိ္ကို ျမတ္မင္းဦး ႏွေခါင္းသို႔ယူေဆာင္လာသည္။
အပိုင္း(၅)ေစာင့္ဖတ္ကတ္ပါ
The best is yet to come.....
က်မၼာကတ္ပါဇီ
ေအးေမာင္(ရင္အံုေတာ္ဓာတ္)
၂၉၊၀၇၊၀၉
